بهعنوان یک پرورشدهنده زالو، میخواهم در مورد این موجودات شگفتانگیز و همچنین تجربهام در فراهم کردن محیط زندگی مناسب (فارم پرورش زالو در تهران و شهرستانها) برای آنها صحبت کنم.
فارم پرورش زالو
ابتدا لازم است درمورد محل زندگی زالو در طبیعت بدانید چرا که فارم پرورش زالو برگرفته از شرایط زندگی طبیعی زالو می باشد.
زالوها موجوداتی با قدمت هزاران ساله هستند و با وجود بیش از ۶۵۰ گونه کشف شده، تنوع بسیار زیادی دارند. برخلاف تصور عمومی که زالوها فقط در آب زندگی میکنند، باید بگویم که این موجودات تقریباً در همهجا یافت میشوند؛ از خشکی و کنار آبها گرفته تا دریا!
گونههای زالو در طبیعت بسیار متفاوتاند. برای ما پرورشدهندگان، مهم است که تفاوت بین گونههای سمی و گونههای درمانی را بدانیم. معمولاً زالوهای آبهای شور و زالوهایی که کاملاً در خشکی زندگی میکنند، خاصیت درمانی ندارند و اغلب گوشتخوار هستند. اما زالوهای درمانی که ما با آنها سروکار داریم، معمولاً در آبهای روان، جویها و کنار آبهای شیرین پیدا میشوند. این زالوها با مکیدن خون، آلودگی را خارج کرده و در درمان بسیاری از بیماریها مؤثرند.
البته باید مراقب زالوهای موجود در مردابها، برکهها و آبهای آلوده بود که اغلب سمی هستند و میتوانند خطرناک باشند. بهطورکلی، از میان این همه گونه، تنها حدود ۱۵ گونه خاصیت طبی و درمانی دارند. زالوهای طبی اغلب در کنار دریاچهها، در میان شاخ و برگها و گلولای دیده میشوند. این موجودات به نور علاقه چندانی ندارند و مکانهای تاریک و مرطوب را ترجیح میدهند.
فارم زالو (Leech Farm) درواقع مزرعه یا مکانی شبیهسازیشده است که در آن شرایط محیطی زندگی زالوهای طبی در طبیعت فراهم شده تا بهصورت کنترلشده و تخصصی به پرورش و تکثیر آنها بپردازند.
شبیهسازی محیط زندگی: فارم، یک محیط مصنوعی است که تلاش میکند تا شرایط طبیعی زندگی زالوها (مانند دما، رطوبت، تاریکی و آب سالم) را بازسازی کند.
هدف: پرورش و تولید زالوهای طبی سالم و استاندارد برای استفادههای پزشکی، داروسازی و صنایع دیگر.
وظیفه: در فارم، پرورشدهنده میتواند عواملی مانند میزان دما، نور، کیفیت آب و تغذیه زالوها را کنترل کند تا بهترین رشد و تکثیر اتفاق بیفتد و زالوها آلوده نباشند.
انواع: فارمها انواع مختلفی دارند که میتوانند استخرهای بزرگ، مخازن آب کوچک، آکواریوم یا حتی ظروف شیشهای باشند و انتخاب نوع آن بستگی به مقیاس کار و بودجه پرورشدهنده دارد.
بهطور خلاصه، فارم زالو، مرکز تخصصی تولید و پرورش زالوی طبی بهدوراز آلودگیهای محیطی است.
نقش فارم پرورش زالو در پرورش زالو
همانطور که میدانید، خاصیت درمانی برخی زالوها باعث شده که از گذشته در پزشکی و داروسازی از آنها استفاده شود. در گذشته، زالوها مستقیماً از دریاچهها صید میشدند که گاهی به دلیل آلودگی آبها، مشکلاتی را ایجاد میکرد. متأسفانه، شکار بیرویه و آلودگی محیط زیست باعث شده که بسیاری از گونههای طبیعی در معرض نابودی قرار گیرند. همین موضوع باعث شده تا مراکز پرورش و تولید زالو طبی، که ما در آن فعالیت میکنیم، شکل بگیرند.
برای اینکه بتوانیم زالوها را بهصورت مصنوعی پرورش دهیم، باید تمام شرایط زندگی طبیعی آنها را شبیهسازی کنیم. یکی از مهمترین نیازهای اولیه ما، فراهم کردن بستر مناسب یا همان فارم است. در لغت، فارم به معنی مزرعهای است که در آن فعالیت خاصی انجام میشود. فارم پرورش زالو درواقع مکانی است که ما آن را شبیهسازی کردهایم تا بتوانیم عواملی مانند دما، نور و رطوبت را بهصورت تخصصی کنترل کنیم. انتخاب نوع فارم بستگی به نیاز ما (تعداد زالو، مساحت و بودجه) دارد.
انواع فارم (مزرعه) زالوها
در کار ما، رعایت برخی استانداردها در فارمها ضروری است تا زالوها سالم بمانند و محصول باکیفیتی داشته باشیم:
امکان کنترل دقیق دما
ایزوله بودن و عدم وجود میکروب و آلودگی
گردش هوای سالم
امکان تعویض آب بهآسانی
بدنه فارم باید بدون ترک و خراش باشد تا به زالوها آسیب نرسد.
شفاف بودن بدنه برای نظارت بر سلامت زالوها
وجود محافظ استاندارد برای جلوگیری از فرار زالوها (که دغدغه بزرگی است!)
انتخاب نوع فارم در ابتدا به مساحت محیط ما بستگی دارد. افراد تازهکار معمولاً با فارمهای کوچکتر شروع میکنند، چون هم تعداد زالو کمتر است و هم هزینه اولیه پایینتر. در اینجا به متداولترین روشهای پرورشی که استفاده میکنیم، اشاره میکنم:
1. پرورش زالو در استخر
این روش در ابعاد بزرگ مورداستفاده قرار میگیرد و سه نوع اصلی دارد:
استخر گلی: روشی قدیمی است که شبیه شالیزار بوده و کف آن از خاک رس و آب پوشیده شده. کار در این استخرها بسیار سخت است، نظارت بر زالوها دشوار است و امکان فرار بالایی دارد. زالوی پرورشیافته در این محیط اغلب استانداردهای لازم را کسب نمیکند.
استخر بتنی: جنس آن از سیمان و آجر است و بخشی از آن با آب، گیاه و خزه پر میشود. مشکل این استخرها هزینه بالای مصالح و عدم امکان جابهجایی است.
استخر برزنتی: شبیه بتنی است اما چون مصالح ساختمانی ندارد، کمهزینهتر و بهراحتی قابلحمل است. اما تعویض آب در این نوع استخرها سخت و فقط به شیوه سرریز ممکن است و زهکشی در کف آن وجود ندارد.
2. پرورش زالو در مخزن آب
این روش شبیه فارم استخری است اما در ابعاد کوچکتر. برای پرورشدهندگانی که تعداد زالوی کمتری دارند، مناسب است. هر مخزن معمولاً گنجایش نگهداری ۵۰ زالو را دارد. ما قبل از قرار دادن زالوها، زهکشیهای لازم را انجام میدهیم و کف مخزن را با خزه، گل و سکوهایی برای بالا رفتن زالوها پر میکنیم (شبیه آکواریوم ماهی). این فارمها بهراحتی قابلحملاند و نظارت بر زالوها در آنها آسانتر است.
3. پرورش زالو در گونیهای پارچهای
در این روش، زالوها داخل گونیهایی قرار میگیرند که کف آنها گل یا پنبه گذاشته شده و گونی تا نیمه داخل ظرف آب قرار میگیرد. این روش اغلب برای حملونقل زالو استفاده میشود، اما برخی نیز بهعنوان فارم نگهداری از آن استفاده میکنند. مزیت آن کمهزینه بودن و جلوگیری از فرار زالوها است، اما متأسفانه روشی غیربهداشتی است و نظارت بر زالوها بسیار سخت میشود. ما باید بهطور مداوم گونیها را تعویض و بشوییم.
4. پرورش زالو در بطری شیشه ای و آکواریوم
وقتی نظارت دقیق بر عملکرد زالوها برای ما اولویت دارد، از ظروف شفاف یا آکواریوم استفاده میکنیم. در آکواریوم، تعداد زالوی بیشتری نسبت به بطریهای شیشهای میتوان نگهداری کرد، اما در بطریهای شیشهای، جابهجایی و تعویض آب راحتتر است. ما معمولاً از این دو روش برای تکثیرهای خاص خارج از فصل جفتگیری استفاده میکنیم. برای جلوگیری از فرار زالوها، درب ظرف را با یک توری پارچهای میپوشانیم.
اگر به دنبال تاسیس یک فارم زالو هستید مطب نکاتی برای تاسیس فارم زالو در تهران را بخوانید.
بهترین پرورش و تکثیر زالو در تهران
همانطور که گفتم، روشهای مختلفی برای راهاندازی فارم پرورش زالو یا مزرعه پرورش زالو وجود دارد که هرکدام مزایا و معایب خودشان را دارند. انتخاب روش کاملاً به شرایط و نیازهای من بهعنوان پرورشدهنده بستگی دارد. بهطورکلی، در ابعاد بزرگ از استخرها و در ابعاد کوچکتر یا در مواردی که نیاز به نظارت دقیقتر است، از ظروف شیشهای و آکواریوم استفاده میکنیم. نکته کلیدی این است که در تمامی روشها، تنها زمانی میتوان به خروجی بالا و باکیفیت رسید که تمام تجهیزات و شرایط مناسب برای پرورش زالو بهصورت کامل و استاندارد فراهم شده باشد.
شرکت زالو برتر یکی از بهترین نمایندگان پرورش و تکثیر زالو اصیل ایرانی در تهران واقع در شرق تهران – پیروزی است، که در زمینه تکثیر و پرورش زالوی مدیسینالیس و اورینتالیس فعالیت می کند. کارشناسان این شرکت به افرادی که تمایل دارند در زمینه پرورش و تکثیر زالو فعالیت کنند، مشاوره می دهند. شرایط نگهداری و حمل و نقل زالو در زالو برتر اصولی انجام می شود.
همچنین تمامی عطاری ها، مطب های پزشکی طب سنتی و ایرانی و دیگر مراکز زالودرمانی در تهران و شهرستان که از زالو برای درمان بیماران استفاده می کنند، می توانند اقدام به خرید زالوی ایرانی از زالو برتر نمایند.
بدون تردید خرید زالو اصیل ایرانی گیرا و با کیفیت بالا که در محیط استریل رشد کرده، می تواند کاربرد بسیار مطلوبی داشته باشد. پس اگر تمایل به خرید این نوع زالو برای استفاده در مراکز پزشکی و درمانی دارید، بهتر است از یک مرکز معتبر اقدام به تهیه آن نمایید.
زیرا سایت های بسیاری هستند که زالوهای وارداتی وربانا را به جای زالوهای ایرانی مدیسینالیس و اورینتالیس به فروش می رسانند. چراکه قیمت این نوع زالوها ارزان تر است و خریداران از آنها استقبال بیشتری می کنند؛ که این مسئله می تواند سلامت انسان ها را به خطر اندازد.